طلا یکی از گرانبهاترین و محبوب‌ترین فلزات در صنعت جواهرسازی است،این فلز گران بها به دلیل نرمی طبیعی و قابلیت شکل‌پذیری بالا، به‌راحتی با فلزات دیگر ترکیب می‌شود و انواع مختلفی از جواهرات زیبا از جمله گردنبند، انگشتر و دستبند را می‌توان با آن ساخت. این فلز ارزشمند از مقاومت بسیار بالایی در برابر زنگ‌زدگی و اکسیداسیون برخوردار است، اما وجود آلیاژهایی همچون مس یا نیکل که برای استحکام به طلا اضافه می‌شوند، ممکن است در شرایط خاصی موجب سیاه شدن طلا شود.
سیاه شدن طلا یکی از مشکلاتی است که دارندگان جواهرات طلا با آن روبه‌رو می‌شوند و این مشکل می‌تواند از ارزش و زیبایی جواهرات طلا بکاهد. تغییر رنگ و کاهش درخشش طلا باعث می‌شود که جلوه زیبا و اصالت آن کاهش یابد و ممکن است فرد را مجبور به تعویض یا تمیز کردن مداوم زیورآلات کند. این پدیده نه‌تنها از لحاظ زیبایی‌شناختی ناخوشایند است، بلکه می‌تواند روی پوست نیز تأثیر گذاشته و لکه‌هایی به‌جا بگذارد. در این مقاله از فروشگاه داریم، به بررسی دلایل سیاه شدن طلا و ارائه راهکارهایی برای جلوگیری از آن می‌پردازیم تا بتوانید جواهرات طلای خود را همواره درخشان و با ارزش نگه دارید. در ادامه به اصلی ترین دلایلی که می تواند موجب سیاه شدن طلا شود خواهیم پرداخت.
ترکیب با فلزات دیگر
یکی از اصلی‌ترین دلایل سیاه شدن طلا ترکیب آن با فلزات دیگر است. طلا به دلیل نرمی زیاد برای استفاده در جواهرات خالص به‌کار نمی‌رود و معمولاً با فلزاتی همچون نیکل، مس، یا روی ترکیب می‌شود. این فلزات وقتی با رطوبت یا دمای بالا تماس پیدا می‌کنند، می‌توانند اکسید شده و لایه‌ای از ترکیبات شیمیایی روی طلا تشکیل دهند که موجب سیاه شدن آن می‌شود. به‌خصوص در طلاهای رنگی مانند سفید و صورتی که در ساخت آن‌ها از مس یا نیکل بیشتری استفاده می‌شود، این مشکل به وضوح قابل مشاهده است.برای جلوگیری از این مشکل، بهتر است از طلاهای با کیفیت بالا و بدون نیکل استفاده کنید. همچنین طلاهای خود را در محیط‌های مرطوب و با تغییرات دمایی شدید نگه ندارید و از تماس مستقیم با آب و مواد شیمیایی پرهیز کنید.
عوامل محیطی
رطوبت و دما از جمله عواملی هستند که می‌توانند موجب کدر شدن و تغییر رنگ طلا شوند. افزایش دما یا قرار گرفتن طلا در محیط‌های بسیار مرطوب باعث تغییر رنگ و حتی زنگ‌زدگی طلا می‌شود. تماس طلا با مواد شیمیایی مانند عطر، مواد آرایشی، مواد شوینده و تعریق بدن نیز می‌تواند سطح طلا را تحت تأثیر قرار دهد و موجب سیاه شدن آن شود. مواد شیمیایی موجود در این محصولات، باعث واکنش با فلزات موجود در آلیاژ طلا می‌شوند که به مرور زمان به تغییر رنگ و سیاه شدن می‌انجامد.برای جلوگیری از تاثیر عوامل محیطی، طلا را از رطوبت و گرمای زیاد دور نگه دارید و در زمان استفاده از عطر یا مواد آرایشی از تماس مستقیم آن‌ها با طلا جلوگیری کنید. پس از استفاده از طلا نیز با پارچه‌ای نرم سطح آن را تمیز کنید تا از تأثیر تعریق بدن روی طلا جلوگیری شود.
مواد غذایی و تأثیر آن‌ها بر طلا
مصرف برخی مواد غذایی می‌تواند به تغییر رنگ و سیاه شدن طلا کمک کند. نمک و اسیدهای موجود در مواد غذایی در صورت تماس با طلا واکنش داده و باعث تغییر رنگ آن می‌شوند. به عنوان مثال، پس از مصرف غذاهای شور یا ترش و تماس دست‌ها با طلا، امکان سیاه شدن یا ایجاد لکه‌های سیاه روی طلا وجود دارد. اسیدهای موجود در برخی مواد غذایی به واکنش با فلزات ترکیب‌شده در طلا منجر می‌شوند و به مرور زمان رنگ طلا را تغییر می‌دهند.توصیه می‌شود هنگام مصرف مواد غذایی، طلاهای خود را از دست خارج کرده و از تماس مستقیم آن‌ها با دست‌های آلوده به نمک یا مواد غذایی خودداری کنید. همچنین بعد از صرف غذا، طلاهای خود را با آب و پارچه نرم تمیز کنید تا اثر مواد غذایی از سطح آن پاک شود.
عدم نگهداری مناسب
عدم رعایت نکات نگهداری و تمیز نکردن منظم طلا نیز یکی از دلایل سیاه شدن آن است. طلاهای خود را در محیط‌هایی که با هوا و رطوبت زیاد در تماس هستند، نگه ندارید. همچنین استفاده از طلا در فعالیت‌های ورزشی یا روزمره و عدم توجه به تمیز کردن طلا و جواهرات، می‌تواند باعث تجمع مواد روی سطح طلا و در نهایت کدر شدن و سیاه شدن آن شود.بهتر است طلا را در جعبه‌های مخصوص و کیسه‌های نرم قرار دهید. جواهرات طلای خود را پس از هر استفاده تمیز کنید و در مکان‌های خشک و دور از رطوبت نگهداری نمایید.
بیشتر بخوانید: روش های تمیز کردن گوشواره طلا در خانه
روش‌های رفع سیاهی طلا
- استفاده از آب و صابون
روش ساده‌ای که می‌تواند لکه‌ها و سیاهی‌های طلا را از بین ببرد، استفاده از آب گرم و صابون است. طلاهای خود را چند دقیقه در محلول آب گرم و صابون ملایم قرار دهید و سپس با یک برس نرم سطح طلا را به‌آرامی تمیز کنید. پس از آبکشی، با یک پارچه نرم طلا را خشک کنید تا درخشش اولیه خود را بازیابد. این روش برای سیاهی‌های جزئی و روزانه بسیار مناسب است.
- رفع سیاهی با جوش شیرین و سرکه
برای لکه‌های سرسخت و سیاه‌شدگی‌های عمیق‌تر، از ترکیب جوش شیرین و سرکه استفاده کنید. کافی است مقداری جوش شیرین روی سطح طلا بپاشید و سپس سرکه سفید را به آن اضافه کنید تا واکنش کف‌دار ایجاد شود. طلا را برای چند دقیقه در این مخلوط بگذارید و سپس با برس نرم تمیز کنید. پس از شستشو با آب گرم، طلا را خشک کنید. این روش برای زیورآلاتی که سنگ یا نگین حساس ندارند، بسیار مناسب است.
- استفاده از خمیر دندان
خمیر دندان بدون ذرات ساینده می‌تواند گزینه‌ای مناسب برای رفع سیاهی طلا باشد. مقدار کمی از خمیر دندان را روی طلا قرار دهید و با مسواک نرم سطح آن را به‌آرامی تمیز کنید. سپس با آب گرم طلا را بشویید و با یک پارچه نرم خشک کنید. این روش می‌تواند درخشش طلا را به‌خوبی بازگرداند.
- به‌کارگیری پاک‌کننده‌های مخصوص طلا
در بازار پاک‌کننده‌های مخصوص طلا وجود دارند که به‌طور خاص برای از بین بردن سیاهی و کدری طراحی شده‌اند. این محصولات دارای ترکیباتی هستند که بدون آسیب به طلا، لکه‌ها و زنگ‌زدگی را از سطح آن پاک می‌کنند. قبل از استفاده از این محصولات، حتماً دستورالعمل روی بسته‌بندی را مطالعه کنید تا از آسیب به طلا جلوگیری شود.
- آمونیاک برای رفع لکه‌های سخت
اگر طلا به‌شدت سیاه شده باشد، می‌توانید از محلول آب و آمونیاک استفاده کنید. یک قاشق چای‌خوری آمونیاک را در یک لیوان آب گرم مخلوط کرده و طلا را به مدت 1-2 دقیقه در محلول قرار دهید. سپس با برس نرم سطح آن را تمیز کنید و با آب شسته و خشک کنید. استفاده مکرر از این روش توصیه نمی‌شود، زیرا آمونیاک می‌تواند به مرور زمان به طلا آسیب بزند.
سوالات متداول درباره سیاه شدن طلا
۱. چرا طلا سیاه می‌شود؟
طلا به دلیل ترکیب با فلزات دیگر مانند مس یا نیکل ممکن است در تماس با رطوبت، مواد شیمیایی و تغییرات دما دچار سیاهی و تغییر رنگ شود.
۲. آیا همه طلاها سیاه می‌شوند؟
خیر، طلاهای با خلوص بالاتر مانند طلای ۲۴ عیار کمتر دچار سیاه شدن می‌شوند، اما طلای ۱۸ و ۱۴ عیار که دارای فلزات ترکیبی بیشتری هستند، احتمال بیشتری برای تغییر رنگ دارند.
۳. چگونه می‌توانم از سیاه شدن طلا جلوگیری کنم؟
برای جلوگیری از سیاه شدن طلا، از تماس مستقیم آن با مواد شیمیایی مانند عطر، مواد شوینده و محصولات آرایشی خودداری کنید. همچنین، طلا را در محیط‌های مرطوب یا با دمای بالا نگه ندارید و به‌طور منظم آن را تمیز کنید.
۴. چگونه سیاهی طلا را از بین ببرم؟
می‌توانید با استفاده از روش‌های خانگی مانند آب و صابون، سرکه و جوش شیرین، و یا استفاده از خمیر دندان بدون ساینده، سیاهی و لکه‌ها را از سطح طلا پاک کنید.
۵. آیا سیاه شدن طلا باعث کاهش ارزش آن می‌شود؟
خیر، سیاه شدن طلا معمولاً سطحی است و بر ارزش ذاتی طلا تأثیر نمی‌گذارد. با تمیز کردن و مراقبت مناسب، می‌توانید طلا را به درخشش اصلی خود برگردانید.
